“Ví thử đường đời bằng phẳng cả
Anh hùng hào kiệt có hơn ai” (Phan Bội Châu)
I. Định nghĩa hai chữ “thành công” thế nào cho đúng?
Hai chữ “thành công” là hai chữ có sức hấp dẫn kinh hồn vì thành công là điều mà ai cũng hướng đến và khao khát. Không ai muốn mình trở thành một kẻ thất bại. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu trọn vẹn nghĩa của hai chữ “thành công”. Thật ra thành công không nhất thiết là phải được những chuyện vá trời lấp bể hay có thể được đo bằng những tiêu chuẩn về tiền bạc và danh vọng. Thành công của một người chỉ đơn giản là đạt được kết quả như ý đối với điều mà người đó muốn làm. Sau đây là một số đặc tính của thành công mà bạn cần biết để hiểu rõ:
1. Thành công không có cái đích cuối cùng. Một khi bạn thành công ở một điều, hiếm khi bạn muốn dừng lại mà sẽ muốn chinh phục bước tiếp theo của thử thách hoặc có động lực để thành công ở một điều khác.
2. Một người có thể thành công ở một hoặc nhiều phương diện khác nhau, tùy theo người đó đặt mục tiêu phấn đấu ở phương diện nào. Có người sẽ thành công về sự nghiệp, có người muốn có danh tiếng, có tiền tài, có người muốn có một gia đình hạnh phúc và cũng có người chỉ muốn đạt sự bình an trong tâm hồn.
3. Mỗi giai đoạn của con người chúng ta sẽ có những mục đích phấn đấu khác nhau và vì thế sẽ có những thành công khác nhau. Lúc nhỏ, thành công của một đứa trẻ là đạt được thành tích tốt của môn học mà nó thích hoặc thành tích tốt cuối năm học. Tới tuổi biết yêu, thành công là được người mình thầm thương trộm nhớ đáp lại. Khi tốt nghiệp ra trường, thành công là tìm được một việc làm như ý. Đến tuổi trung niên, thành công là có được một sự nghiệp vững chắc và một gia đình hạnh phúc. Tới khi già thì thành công là một tinh thần ít ưu phiền và một cơ thể ít bệnh tật.
4. Một người thành công ở khía cạnh này có thể là một kẻ thất bại hoàn toàn ở một phương diện khác. Một diễn viên nổi tiếng đầy đủ tiền bạc và danh vọng có thể là một kẻ có cuộc sống cá nhân đầy bi kịch. Một doanh nhân thành đạt có thể lại có một gia đình không hạnh phúc, vợ chồng bất hòa, con cái hư hỏng.
5. Thành công không đồng nghĩa với hạnh phúc. Càng có nhiều thành tựu bạn càng có nhiều đối thủ và ít người thân. Người thành công phần lớn chịu nhiều áp lực về mặt tâm lý về thành công của mình và đồng thời càng cảm thấy trống trải cô đơn. Những người đạt được những thành tựu vượt bậc thường rơi vào trạng thái trầm cảm và căng thẳng và ít có thời gian hưởng thụ thành quả của mình. Họ thường có đòi hỏi rất cao về bản thân mình và những người xung quanh và thường một thất bại nhỏ cũng có thể là một đả kích tâm lý lớn đối với họ.
II. Chín yếu tố quyết định sự thành đạt của một người:
Đối với các bạn trẻ mới bước vào đời, sự thành công thường đồng nghĩa với sự thành đạt trong sự nghiệp. Người thành đạt phần lớn thường được kẻ khác kính trọng nể phục và lấy làm gương để noi theo. Nhưng để đạt được thành công đó, cái giá phải trả không phải là nhỏ. Từ cổ chí kim chưa có ai thành công to lớn mà không trải qua muôn vàn nghịch cảnh và thử thách cả. Khi một người thành công, sẽ có rất nhiều người ngưỡng mộ và cũng sẽ rất nhiều người đố kỵ ganh ghét. Nhưng cho dù đố kỵ hay hâm mộ thì những người này chỉ thấy được kết quả của người thành công đó chứ ít ai chịu thấy cả quá trình phấn đấu của người đó từ khi chỉ là một con số không. Con đường dẫn đến đích thành công chông gai như thế nào? Cái đích của thành công lúc nào cũng huy hoàng nhưng có bao nhiêu người hiểu được những chông gai gian nan trên suốt con đường ấy và liệu có bao nhiêu người dám đi trên con đường dẫn đến thành công ấy? Người ta hay đánh đồng thành công với tài năng của một người. Tài năng là quan trọng nhưng nó chỉ là yếu tố cần thiết chứ không phải là một yếu tố quyết định thành công. Để có được thành công, con người cần nhiều yếu tố khác nhau ngoài tài năng. Nếu bạn luôn khao khát thành công, hãy điểm lại xem mình có được bao nhiêu yếu tố sau đây để đặt cho mình một mục tiêu đúng đắn nhé.
1. Đam mê và hoài bão: Đam mê là khởi nguyên của mọi thành công vì không có đam mê, con người sẽ không có mục tiêu phấn đấu hay lý tưởng sống. Còn hoài bão là chí hướng làm việc lớn của một người. Nói một cách khác, không có đam mê và hoài bão, con người sẽ chấp nhận và hài lòng với những điều tầm thường hàng ngày. Người không có đam mê và hoài bão sẽ không có nhu cầu hoàn thiện bản thân hoặc đặt cho mình một mục tiêu để phấn đấu, ngoài những nhu cầu vật chất tầm thường của cuộc sống, họ không bao giờ nghĩ tới những điều gì lớn lao quan trọng cả.
2. Cá tính mạnh: Một người có đam mê nhưng thiếu cá tính mạnh mẽ cũng sẽ khó có được thành công vì thành công vốn dĩ không dành cho số đông. Những người có cá tính mạnh thường cảm thấy cô độc vì họ có những suy nghĩ và cách nhìn vấn đề khác với những kẻ khác. Tuy nhiên lợi thế của điều này là, càng tách biệt với đám đông, họ sẽ có nhiều thời gian hơn cho để trau dồi những kỹ năng hoặc năng khiếu riêng, tìm hiểu sâu hơn về niềm đam mê của mình và hoàn thiện lối tư duy độc lập không bị dư luận tác động. Dần dần họ sẽ có định hướng rõ ràng về lối đi riêng của mình chứ không chen chúc trên con đường đã có quá nhiều người đã đi qua.
3. Kiến thức và tài năng: Không có kiến thức và tài năng mà muốn thành công thì cũng giống như muốn xây nhà mà không có vật liệu xây dựng vậy. Tài năng có thể là do thiên phú, nhưng kiến thức và kỹ năng thì hoàn toàn là do học tập và rèn luyện mà có được. Những người thành công khác với những người bình thường ở chỗ, họ có một sự say mê tìm tòi học hỏi chứ không vừa lòng với những kiến thức cơ bản được học ở trường mà chịu khó đào sâu nâng cao bất cứ nơi nào lúc nào có thể. Họ biết kết hợp tài năng và kiến thức của mình để tạo nên một nền tảng thật vững chắc để xây dựng thành công. Vì ý thức được rằng hiểu biết là vô tận, họ không bao giờ đặt ra giới hạn cho việc học của mình và cũng không bao giờ để cho những giới hạn tầm thường như điểm số hay bằng cấp chắn tầm nhìn của họ.
4. Dấn thân vào thực tế: Người thành công không chỉ học lý thuyết mà họ sẽ bước ra khỏi vùng yên ổn của mình để dấn thân và trải nghiệm vì họ muốn chứng minh những điều họ học có thực sự hữu ích và thử xem khả năng thực tế của mình đến đâu. Họ dám đương đầu với thử thách, chịu cực chịu khổ, dám phạm sai lầm và dám thất bại để học lấy kinh nghiệm thực tiễn. Một người không dám trải nghiệm sẽ không bao giờ biết đến thành công.
5. Khổ luyện và biết chấp nhận thất bại: Để làm tốt một điều gì đó, không ai có thể chỉ dấn thân một vài lần mà đạt được thành công cả. Những người tập luyện một môn thể thao hay tập chơi một nhạc cụ nào đó đến mức thuần thục hiểu rõ nhất về cái gọi là khổ luyện này. Để được vinh quang trong vài phút, họ phải mất cả bao nhiêu năm đổ mồ hôi, nước mắt và cả máu để rèn luyện không ngừng nghỉ. Có một câu nói mà tôi luôn tâm đắc là : “Thứ có nhiều nhất trong hành trang của một người thành công là thất bại.” Để được thành công, bạn phải trải qua vô số thất bại cùng với những đắng cay tủi nhục mà thất bại mang theo. Nhà phát minh vĩ đại Thomas Edison đã thất bại trên 10.000 lần trước khi tìm ra được hợp kim dùng để chế tạo dây tóc bóng đèn. Dù bị nhiều người dè bỉu chê bai thậm chí gọi là kẻ lừa đảo, ông chưa một lần nản chí. Nếu bạn sợ khổ, sợ đau, sợ thất bại thì hãy quên đi việc sẽ thành công. Thành công không dành cho những kẻ yếu đuối.
6. Rút kinh nghiệm từ những thất bại: Nhiều người hay nhầm lẫn rằng cứ thất bại đi rồi bạn sẽ thành công. Điều này là một sự biện hộ và chống chế của những kẻ mãi thất bại mà không biết tại sao mình thất bại. Nếu bạn không rút ra được kinh nghiệm nào từ những lần thất bại mà vẫn cứ sai đúng những lỗi mình đã mắc phải thì tất cả những thất bại của bạn đều là vô nghĩa. Và nếu biết sai nhưng lại không chịu sửa đổi thì sai vẫn hoàn sai. Đã sai thì phải sửa và đã sửa thì phải triệt để không thể qua loa nửa vời được.
7. Đánh đổi, hy sinh và trả giá: Tuy sự hy sinh và trả giá không đảm bảo thành công, không có sự thành công nào mà không có sự đánh đổi, hy sinh hoặc trả giá. Tuỳ theo mức độ thành công mà cái giá phải trả của bạn là đắt hay rẻ. Món đồ càng quý, cái giá phải trả càng cao. Có những cái giá đáng trả và cũng có những cái giá phải trả là quá đắt. Bạn muốn học giỏi thì phải chấp nhận hy sinh việc đi chơi vui vẻ với bạn bè. Bạn lao vào kiếm tiền bằng mọi giá thì bạn có thể phải hy sinh hạnh phúc gia đình và sức khỏe của bản thân mình. Để dấn thân vào showbiz, bạn phải hy sinh tình cảm cá nhân, cuộc sống riêng tư và thậm chí là lòng tự trọng. Muốn đổi đời bằng con đường ngắn nhất ư? Bạn có dám làm những chuyện trái lương tâm, đạo đức và mạo hiểm hay không? Cái gì cũng có cái giá của nó, chỉ là bạn có sẵn sàng trả hay không mà thôi.
8. Khả năng đối đầu với áp lực: Những người chưa bao giờ thành công và luôn khao khát thành công chỉ nhìn thấy ánh hào quang của tiền tài danh vọng mà mơ ước. Những người đã đạt được thành công hiểu rõ một điều: bên cạnh sự hào nhoáng, thành công còn có nhiều góc tối. Giây phút thăng hoa khi chạm vào thành công thật ra rất ngắn ngủi. Cái cảm giác lâng lâng say men chiến thắng trong tiếng vỗ tay hoan hô của người khác sẽ tan biến trong chớp mắt. Người ở trên cao nhất luôn là người cô độc nhất vì những người bạn trước kia của họ sẽ không còn ở bên họ vì nhiều lý do như mặc cảm về sự khác biệt hoặc ganh tị về sự thua sút dẫn đến việc luôn tìm cách chỉ trích bới móc thay vì thông cảm chia sẻ.
Những mối quan hệ có được sau thành công phần lớn đều không thật và dựa trên quyền lợi. Ngoài ra người thành công còn phải đối mặt với áp lực về việc duy trì thành công và tiếp tục đạt được những thành tựu to lớn hơn mà không được thất bại. Yêu cầu của người khác đối với họ sẽ khắt khe hơn và sự thông cảm thấu hiểu sẽ giảm xuống trong khi các đối thủ cạnh tranh thì luôn chờ một cơ hội để đánh bại họ.
9. Bản lĩnh để vượt qua cám dỗ: Bạn sẽ làm gì khi có danh tiếng, quyền lực và tiền bạc nhưng cô đơn và mệt mỏi? Có quá nhiều cám dỗ ở xung quanh bạn và bạn cũng có quá nhiều điều kiện để sa đoạ. Thành công đến càng sớm và càng dễ dàng thì con người càng dễ sa vào cám dỗ. Ngôi sao nhí Macaulay Culkin nổi tiếng với series phim “Home Alone” (Ở Nhà Một Mình) là một minh chứng hết sức sinh động. Thành công đến quá sớm khiến cậu lao vào ăn chơi và trượt dốc không phanh. Mười bảy tuổi, Culkin lập gia đình nhưng lại ly dị vợ chỉ hai năm sau đó. Ở tuổi 35, người ta bắt gặp hình ảnh một Macaulay Culkin già cả hom hem chỉ còn da bọc xương vì nghiện ma túy và rượu mạnh. Rất nhiều trường hợp có đủ tài năng và bản lĩnh để đạt được thành công nhưng lại không có cái tài năng và bản lĩnh để giữ cho mình không sa ngã khi đã chạm tới đỉnh cao danh vọng. Thế mới biết, đạt được thành công đã khó, giữ cho mình không bị biến chất khi đã có được thành công còn khó hơn gấp bội lần.
Xét cho cùng, thành công tuy có sức hấp dẫn ghê gớm, chưa bao giờ là một điều dễ dàng cho dù bạn đang theo đuổi nó hay là đã đạt được nó. Không có thành tựu cuộc đời một người sẽ trở nên vô nghĩa nhưng nếu chỉ chăm chăm nhắm đến thành công, con người cũng có thể đánh mất những thứ quan trọng khác mà không biết. Ở đời biết đủ là đủ. Biết được điểm dừng và tự nguyện buông bỏ cũng là một dạng thành công mà không phải ai cũng đạt được.
