Tại sao giới trẻ không thích đọc sách? Nếu một người trẻ không có thói quen đọc sách và không thích đọc sách, điều đầu tiên tôi nghĩ đến là bạn trẻ này không có môi trường đọc sách ở trong gia đình. Đọc sách tuy là một thói quen tốt nhưng lại là một thói quen khó tập và nếu không được rèn luyện từ nhỏ thì sẽ khó hình thành được khi lớn lên. Muốn biết gia đình bạn có tạo cho con mình thói quen đọc sách hay không, hãy trả lời những câu hỏi sau một cách chân thật nhất:
1. Khi bé chưa biết đọc, ba mẹ bé có thường đọc truyện hoặc kể truyện cho bé nghe hay không? Thói quen đọc sách của một đứa trẻ hình thành qua những câu chuyện mà người lớn đọc hoặc kể cho con nghe từ nhỏ. Cha mẹ phương Tây luôn có thói quen đọc sách cho con nghe trước khi ngủ mỗi đêm cũng vì lý do này. Nếu không được đọc sách hoặc kể chuyện cho nghe từ bé, đứa trẻ sẽ không phát triển được trí tưởng tượng của mình cũng như không hình thành được thói quen ham muốn tìm tòi học hỏi.
2. Bé nhà bạn có thấy sách trong nhà không? Nếu gia đình bạn không có kệ sách và người lớn không bao giờ đọc sách trước mặt bé thì đừng mong bé có thói quen đọc sách. Trẻ con học tập cách cư xử và các thói quen bằng cách nhìn vào người lớn trong gia đình để học theo đồng thời tương tác với những vật dụng chúng thấy thường ngày ở nhà. Cha mẹ thích xem hài nhảm, chơi video games hoặc ăn nhậu thì đừng mong con cái có thói quen đọc sách.
3. Bé có được giao cho “người giữ trẻ” mang tên IPad hay smartphone trông chừng? Rất nhiều cha mẹ không riêng gì ở Việt Nam mà trên thế giới ngày nay có thói quen quăng cho con cái IPad hoặc điện thoại thông minh để bé tùy ý chơi còn mình thì rảnh tay làm việc khác. Việc tiếp xúc với những video clip hoặc video trên các thiết bị điện tử không chỉ có hại cho sức khỏe của trẻ mà còn khiến chúng mất đi khả năng tập trung và tính kiên nhẫn khi gặp những thứ “kém hấp dẫn” và trừu tượng như chữ cái và số vì đã quen với những hình ảnh nhảy múa chuyển động liên tục trên màn hình. Hầu hết những đứa trẻ tập chơi IPad hoặc smartphone quá sớm đều chậm phát triển khả năng ngôn ngữ ở các kỹ năng nói, đọc và viết.
4. Người lớn có thường dẫn bé đi nhà sách và lựa sách cho bé đọc? Tôi luôn có cảm tình với những phụ huynh đặc biệt là những ông bố cuối tuần dẫn con đi nhà sách và lựa chọn sách cho con đọc. Tình yêu đối với sách phải được nuôi dưỡng và tạo điều kiện để phát triển bằng nhiều cách khác nhau và đưa con đến nhà sách để chọn sách là một trong những điều cần làm để bé nhà bạn thích đọc sách. Tôi luôn dùng thời gian rảnh của mình để đưa con đi nhà sách, cùng con chọn sách và về nhà đọc với con.
5. Người lớn có thường xuyên trả lời những câu hỏi của bé? Nếu bé nhà bạn hay tò mò, thích tìm hiểu và khám phá đồng thời luôn hỏi nhiều câu hỏi về mọi thứ xung quanh mà bé thấy, đó là một dấu hiệu tốt vì sự tò mò thích khám phá là đặc tính của một đứa trẻ ham học. Điều đáng buồn là rất nhiều phụ huynh không thấy được điều đó mà mắng con mình lười học vì không chịu ngồi ngay ngắn để làm bài tập về nhà do thầy cô giao hoặc vì lười tìm hiểu cùng con nên thường mắng át con mình rằng: Sao con phiền phức quá vậy? Học hành không lo mà toàn hỏi ba cái chuyện vớ vẩn? Kỳ này mà điểm thấp nữa thì về đây biết tay ba/mẹ!” Một khi những thắc mắc, động lực của việc học hỏi tìm hiểu, bị dập tắt, trẻ con sẽ cảm thấy chán học và thờ ơ với kiến thức mà chỉ học như cái máy để lấy điểm làm vui lòng cha mẹ. Khi con không được thắc mắc tìm hiểu thì trẻ sẽ thờ ơ với kiến thức nên cho dù sau này đứng trước sách vở hoặc kiến thức thì chúng cũng sẽ không quan tâm.
